Kort na mijn aankomst bij Martijn & Karyn, tijdens een bakje thee, zag ik het, verstopt in een stapeltje boeken op de bijzettafel. De prachtige en mysterieuze omslag prikkelde mij. Ik pakte het boek erbij en las de titel: Het oneindige verhaal, of in het Engels The Neverending Story.

“Martijn heeft het met kerst van mijn moeder gekregen” zei Karyn. Ik las vluchtig de flaptekst. Ja, dit verhaal wilde ik leren kennen. Dat betekende wel een uitdaging: 430 bladzijden in acht dagen, want zolang zou ik in Dalfsen verblijven en op de katten passen.

TL;DR

Een oneindig verhaal kort: ik vond het een prachtig boek. De gelaagdheid, de opzet, het avontuur, de achterliggende wijsheden… heerlijk! Het is mijn favoriete genre: kinderboeken die grote wijsheid herbergen 🙂

Gelaagdheid

Er zit een prachtige gelaagdheid in het verhaal. Je hebt Bastiaan, de jongen uit de realiteit, die in een boekhandel het boek genaamd Het oneindige verhaal tegenkomt — ja, hij komt het boek tegen dat ikzelf ook aan het lezen ben. Eenmaal teruggetrokken op de zolder van zijn school slaat Bastiaan het boek open en begint met lezen over de wereld van Fantázië en de avonturen van Atrejou.

Fantázië wordt bedreigd door steeds grotere vlekken van het Niets. De Kleine Keizerin, de spil van Fantázië, geeft Atrejou de onmogelijke opdracht om de wereld van de ondergang te redden. Gaandeweg het verhaal blijkt dat Bastiaan hiervoor nodig is… Nóg een extra dimensie dus.

De gelaagdheid komt ook mooi tot uiting in de vorm. De passages met Bastiaan (in de werkelijkheid) zijn gedrukt in rode letters, ten opzicht van het blauw van de avonturen in Fantázië. Later ontdekte ik ook dat alle hoofdstukken opeenvolgend beginnen met een andere letter uit het alfabet. En je zou haast denken dat de achternaam van de auteur (Michael Ende) een knipoog is naar de titel van het boek.

Kantelpunt en de verfilming

Ergens halverwege het verhaal is er een kantelpunt waarbij het avontuur verschuift van Atrejou naar Bastiaan. Er lijkt een nieuw verhaal te beginnen, ditmaal met Bastiaan in de hoofdrol. Dit is ook punt waarop de populaire film uit de jaren 80 eindigt. Voor de filmkijkers nog genoeg te ontdekken dus.

Michael Ende (de auteur) was overigens teleurgesteld in de film. Hij vond dat de filmmakers onvoldoende de verhaallijn van het boek volgden en dat ze de belangrijkste psychologische thema’s eruit hadden gehaald. (bron: Wikipedia).

Terug naar het boek. Na het avontuur van Atrejou neemt Bastiaan de hoofdrol over. Bij vlagen had ik meer moeite om mijn aandacht erbij te houden, maar toen ik het boek uit had was al mijn twijfel verdwenen. Ik vind het knap hoe de fantasierijke avonturen verweven worden met de persoonsontwikkeling van Bastiaan. En met een einde dat mij diep heeft geraakt 🙂

“Doe wat je wilt”

Eén van de belangrijkste voorwerpen van het verhaal is de amulet Auryn. De Kleine Keizerin schenkt deze aan de helden van het avontuur. Het deed me een beetje denken aan de ring uit The Lord of The Rings. Het verlangen naar macht.

Bastiaan ontdekt dat er een inscriptie staat op het amulet: “Doe wat je wilt”. Dit kun je opvatten als een onverschillige boodschap — doe lekker wat je wil joh. Maar ik herken er een oproep in: “doe wat je écht wilt!” — heb de moed om je diepste verlangens te leren kennen en leef ernaar. Een wijze raad, verkapt in een ogenschijnlijk kinderboek 🙂