Ongeveer een maand geleden kreeg ik een tip over vasten. Geke wees me op het werkboek van Christine de Vries. De titel ervan sprak me direct aan: “Ruimte scheppen voor een nieuw begin“. Dat vormt een belangrijk thema van mijn losvaste leven. Durven loslaten van verwachtingen en gewoontes, en nieuwe houvast vinden in wat er voor mij daadwerkelijk toe doet.
Alsof de inspirerende titel nog niet genoeg was draagt het werkboek ook nog hetvolgende onderschrift : “creatief schrijven en een persoonlijke vorm van vasten in de veertigdagentijd”.
Kortom, een volmondig ja. Maar… wat komt er eigenlijk kijken bij vasten?
Een persoonlijke vorm van vasten in de veertigdagentijd
“Vasten, dat is toch ‘niet eten’?” ging er door me heen toen ik de tip kreeg. Maar het kan ook andere vormen hebben. Om een indruk te geven van vasten en de vastentijd maak ik dankbaar gebruik van de eerste woorden van Christine de Vries uit het werkboek:
Op Aswoensdag start de veertigdagentijd. Deze tijd, die ook wel vastentijd wordt genoemd, staat geheel in het teken van innerlijk ruimte scheppen om het nieuwe begin, het nieuwe leven te kunnen toelaten. Voor velen is de veertigdagentijd een tijd van bezinning ter voorbereiding op het paasfeest. Steeds vaker geberut dit door te vasten — een oefening in “nee” zeggen tegen onmiddelijke bevrediging en “ja” zeggen tegen wat wezenlijk is. Vasten kan op vele manieren. Door minder te eten, te snoepen, alcohol te drinken, tv te kijken of afspraken te maken ondersteunen we het innerlijke proces van het vasten: we laten het oude los waardoor we ruimte creëren voor het nieuwe.
Vasten hoeft vanuit deze uitleg dus niet te betekenen dat je stopt met eten of drinken. Het kan verschillende vormen aannemen. Het draait erom nee te zeggen tegen bepaalde dingen in je leven. Door dit te doen, beland je in situaties waarin je je bewust wordt van je eigen patronen en hoe je omgaat met spanning en waardering. Het leidt tot ruimte en inzicht.
Hoe te vasten?
Het werkboek geeft richtlijnen en houvast voor het vasten. Voorbeelden wat je kan vasten:
- Geen alcohol drinken
- Sobere maaltijden gebruiken
- Geen vlees, vis of zuivel eten
- Geen koffie of zwarte thee drinken
- Niet roken
- Niet roddelen of kwaad spreken
- Winkelen beperken tot alleen de noodzakelijke boodschappen
- minder de auto gebruiken en meer lopen en fietsen
- Internetten beperken
- Minder of geen tv kijken
- Geen radio, muziek of podcast aanzetten wanneer je allen bent (thuis en in de auto)
- Minder afspraken in de agenda plannen
- Dagelijks oporuimen
- Voldoende pauzes inlassen
- Voorkom het gevoel van haast
- Niet eten van een bordje op schoot, maar rustig aan een gedekte tafel
- Weinig en/of selectief lezen
Ik heb veel nagedacht over wat ik wilde vasten. In veel van de voorbeelden leef ik al terughoudend. En het zijn geen gebieden waarvan ik het gevoel heb dat ze mij erg dwarszitten.
Toch zou het niet verkeerd zijn om minder zoetigheid en tussendoortjes te eten. Niet vanwege de kilo’s, die hou ik juist graag vast, maar ik merk wel dat ik de laatste tijd een beetje doorschiet in mijn lekkere trek. En al die suikers, zout, verzadigde vetten en kunstmatige toevoegingen zijn niet goed voor me.
Ook mijn digitale leven kan wel wat ruimte gebruiken. Mijn blog, mijn werk als webdesigner, fotografie, e-mail en duizenden bestanden op harde schijven die stofhappen. Het is zo makkelijk om dingen op te slaan voor later. Maar het grootste gedeelt is alleen maar ruis.
Een ander punt: informatieverslaving. Even een podcast, het nieuws checken, een achtergrondartikel op een website of in de krant. Maar ook boeken. Het geeft een goed gevoel om nieuwe informatie op te doen. Maar is dat wel zo goed? Natuurlijk, nieuwe inzichten kunnen waardevol zijn, maar waar ligt de grens? Een quote uit het werkboek zette me aan het denken:
Jullie zijn te veel op zoek naar informatie
en te weinig naar transformatie
— Shirdi Sai Baba
Hoewel minderen op al van bovenstaande onderdelen geen kwaad zou kunnen geven ze mij ook nog niet hét eureka-gevoel.
Nee tegen zomaar ja
Ik heb sterke introvert-kenmerken, maar ik haal ook energie uit het onder de mensen zijn. Deze sociale kant van mij houdt veel rekening met de behoeften en verwachtingen van een ander. Dat is zowel een vloek als een zegen.
Ik vind het goed om rekening te houden met de ander en ik ben blij met mijn gevoeligheid. Maar geregeld verlies ik mezelf hier ook in. Dan zeg ik dingen omdat ik aanneem dat dit van me verwacht wordt. Dan ben ik bezig om de ander te ‘pleasen‘ en verlies ik mezelf. Dat is niet eerlijk tegen mezelf, en ook niet naar de ander.
Daarom heb ik twee voornemens:
- Als ik niet weet wat ik wil zeggen wil ik de tijd nemen om na te denken.
- Ik wil niet zomaar ‘ja’ zeggen. Dat geldt voor mogelijke toezeggingen en voor kansen.
Aan de andere kant: als ik dan ja tegen iets zeg wil ik het ook volledig omarmen. Me niet zomaar laten afleiden. Want afleiden is eigenlijk het ja zeggen tegen iets wat er niet toe doet.
Schrijven om te begrijpen
Doormiddel van dagelijkse oefeningen, inspiratie en schrijfopdrachten biedt het werkboek ondersteuning in het vasten en reflecteren. Ik neem er elke dag minimaal een half uur de tijd voor. Bij voorkeur in de ochtend, voordat de buitenwereld zich aandringt. Soms begin ik wat gehaast of gespannen, maar ik voel me achteraf altijd rustiger.

Wat ik ook waardeer is dat er elke dag wordt verwezen naar een aantal versen uit de bijbel. Het is niet “verplicht”, maar ik neem het graag mee. Want hoewel ik christelijk ben opgevoed, en ik in mijn leven vele meningen heb gehad over het christendom, had ik de bijbel nog niet eerder zelf opengeslagen.
Tot Pasen
Ondertussen zit ik op de helft van de veertigdagentijd. Nog te gaan tot Pasen (17 april) 🙂